دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نگاهی به زندگی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
این نوشته، بخش نخست از مقالهٔ "زندگینامه و منشآت میرزا اسحاق شمس‌المعالی نی‌ریزی" به قلم دکتر مختار کمیلی است. بخش‌های دیگر را که به متن و شرح منشآت (= نوشتجات منشیانه، مجموعهٔ نامه‌ها) شمس‌المعالی اختصاص دارد در بخش منشآت بیابید. دیباچه یکی از شاعران و نویسندگان نی‌ریز در دورهٔ قاجاری، میرزا اسحاق شمس‌المعالی نی‌ریزی است که دربارهٔ زندگی و آثارش مقالات اندکی نوشته شده است. زنده‌یاد مرحوم سازگار در تذکرهٔ خود که نخستین یادنامهٔ فرزانگان نی‌ریزش توان خواند، کوتاه و مختصر از خورشید آسمان بزرگی‌ها...

آثار سید معین الدین محمد بن صفی الدین عبدالرحمن حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » سید معین الدین محمد بن صفی الدین عبدالرحمن حسینی »
      مهم ترین اثر او تفسیر جامع البیان فى تفسیر القرآن است که از او با عنوان جوامع البیان فى تفسیر القرآن نیز یاد شده است . معین الدین در مقدمه گفته است: «این تفسیر نخست توسط پدرم آغاز شد. او بخشى از سوره انعام را تفسیر کرد، سپس به من گفت این تفسیر را به انجام برسان». معین الدین تألیف آن را در سال 904 ه . ق. آغاز کرد و در سال 905 ه . ق....

شرح احوال و زندگانی جمال الدین محمود نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
      جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود.      در تذکره‏ ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده  و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است.  امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است.  علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...

شرح احوال سید علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید علی نیریزی(فرزند سیدنعیم بزرگ) »
سید علی فرزند سیدنعیم شیخ الاسلام بزرگ، عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نی‌ریز می‌زیسته است. همچنان که اشاره شد، خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند. سید علی به احتمال در اواسط نیمه اوّل سده سیزده در نی‌ریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند. با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او، به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات یافته است. از...

شرح احوال محمد صفی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد صفی نیریزی »
محمد صفی نی‌ریزی، از نسخ نویسان گمنام که در نی‌ریز می‌زیسته است. یک نسخه قرآن کریم به قلم او باقی است که با توجه به رقم آن، به‌احتمال از نوادگان میرزا احمد نی‌ریزی بوده است. قرآن: به قلم نسخ و رقاع غبار متوسط با رقم: «محمد صفی بن ... محمدباقر بن میرزا احمد نی‌ریزی». استاد بیانی این قرآن را که برای فروش عرضه‌شده بوده، دیده و اطلاعات مختصری از آن به دست داده است که به آن اشاره شد....

آثار ارشدالدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ارشدالدین نیریزی(ابوالحسن علی بن محمد بن علی) »
علی‌رغم اینکه درباره وی گفته‌اند که «احادیث بسیار نبشت و روایت و سماع و استماع و املا کرد» و همچنین آثار بسیاری به او منسوب است، امّا به‌جز چند بیت اثری از او به دست نیامد. در اینجا آثار منسوب به او را معرفی می‌کنیم، به امید آنکه بتوان اثری از آن‌ها در کتابخانه‌های دولتی و یا شخصی به دست آورد. 1.   باکوره الطلب لاهل الادب: چنانکه مؤلف شدالازار گفته، موضوع این کتاب، خطبه، امثال و ادبیات بوده است. علاوه...

ماده وفات خانم نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 این شعر بخشی از مقاله مریم سلطان؛ نزهت الملوک است. شماره های پانوشت 1-31 مربوط به متن مقاله بوده و در همان جا آمده اند.    عمان نی‌ریزی شاعر ماده تاریخ زیر را در وفات پاک‌دخت فتحعلی‌خان، نزهت الملوک نیریزی سروده است:  هُو تاریخ وفات علیا مخدّره‌خانم نزهت‌الملوک طَیّبَ‌ا... مضجَعها چون خانم نزهت‌الملوک آنک(32) بُد بانوی بانوان دنیا با پاکی طینت و عقیدت شد راهسپار ملک عُقبی اوّل به طواف خانه حق احرام ببست و شد به بطحا از بعد اداء امر واجب شد زائر عارج او ادنی(33) هم باقر و مجتبی و...

مدیحه‌ در مورد خانم نزهت الملوک نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 این شعر بخشی از مقاله مریم سلطان؛ نزهت الملوک است. دکتر مختار کمیلی متن آن را از روی رونوشت مرحوم سید حسن فقیه، تصحیح نموده است. شماره‌های پانوشت ۱-۴ مربوط به متن مقاله بوده و در همان‌جا آمده‌اند. مدیحه‌ای از مرحوم شیخ‌الاسلام سید اشرف نی‌ریزی از [ظ: در مورد] سرکار علیه خانم نزهت الملوک نی‌ریزی حضرت نزهت‌الملوک (۵) ای رشک ماه و آفتاب آفتاب و ماه رفت از رأی و رؤیت در حجاب در حریم احترامت، لنگ پای آسمان در خیام احتشامت، بسته چشم آفتاب ماهِ...

شرح احوال و زندگانى ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
 ابوالعباس فضل بن حاتم نی‌ریزی، ستاره‌شناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری می‌زیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیده‌اند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستاره‌شناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانسته‌های ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است.  او درنی‌ریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش می‌بایست در نیمه اول سده سوم...

شهاب نیریزی (سید اشرف، شیخ الاسلام نیریز)
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
این نوشته، بخش سوم از مقاله‌‌ی "خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار" به قلم  "محمد امیر جلالی (دانشجوی دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)" است. برای حفظ امانت‌داری، متن مقاله عیناً ذکر شده است اما به دلیل تنظیم حجم صفحات، مقاله به ۴ قسمت تقطیع شده است. بخش های دیگر این مقاله را اینجاها بیابید: بخش نخست، بخش دوم، بخش سوم و بخش چهارم.      و اما در بخش سوم این مقاله به زندگانی و شعر شهاب نیریزی، شیخ‌الإسلام و شاعر چیره‌دست...